Standardy ochrony małoletnich w Parafii p.w. Matki Bożej Częstochowskiej w Sierczy
I. Wstęp
Wprowadzając niniejsze Standardy, Parafia wykonuje obowiązek, o którym mowa w art. 22b i 22c Ustawy z dnia 13 maja 2016 r.
o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym i ochronie
małoletnich (t.j. Dz. U. z 2024 r., poz. 560). Parafia jest organizatorem działalności na rzecz Małoletnich, prowadzonej w sferach wskazanych w ww. Ustawie.
Wprowadzane Standardy zostały zredagowane w oparciu o Standardy Ochrony
Małoletnich w Archidiecezji Krakowskiej, wprowadzone dnia 2 sierpnia 2024 roku.
II. Podstawy prawne
Niniejsze Standardy stworzono w oparciu o:
1) Ustawę z dnia 13 maja 2016 r. o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na
tle seksualnym i ochronie małoletnich (t.j. Dz. U. z 2024 r., poz. 560) – dalej:
Ustawa;
2) Kodeks prawa kanonicznego promulgowany przez papieża Jana Pawła II w dniu
25 stycznia 1983 r., stan prawny na dzień 8 sierpnia 2023 r., zaktualizowany
przekład na język polski – dalej: Kodeks prawa kanonicznego;
3) Dekret Arcybiskupa Marka Jędraszewskiego Metropolity Krakowskiego Nr
4533/2021 z dnia 15 grudnia 2021 roku ustanawiający „Regułę poszanowania
godności i dóbr osobistych bliźniego, szczególnie dzieci i młodzieży oraz osób
bezradnych w Archidiecezji Krakowskiej” – dalej: Dekret lub Reguła;
4) Ustawę z dnia 9 czerwca 2022 r. o wspieraniu i resocjalizacji nieletnich (Dz. U. z
2022 r., poz. 1700); – dalej: ustawa o wspieraniu i resocjalizacji nieletnich;
5) Ustawę z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny (t.j. Dz. U. z 2024 r., poz. 17 ze zm.)
– dalej: k.k.;
6) Ustawę z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (t.j. Dz. U. z
2023 r., poz. 1550 ze zm.) – dalej: k.p.c.;
7) Ustawę z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks postępowania karnego (t.j. Dz. U. z 2024
r., poz. 37 ze zm.) – dalej: k.p.k.;
8) Ustawę z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1610
ze zm.) – dalej k.c.
III. Definicje
Ilekroć w niniejszym dokumencie jest mowa o:
1) Standardach – należy pod tym pojęciem rozumieć standardy ochrony małoletnich
w rozumieniu art. 22b i art. 22c Ustawy;
2) Działalności na rzecz Małoletnich – należy pod tym zwrotem rozumieć działalność
na rzecz Małoletnich związaną z wychowaniem, edukacją, wypoczynkiem,
leczeniem, świadczeniem porad psychologicznych, rozwojem duchowym,
uprawianiem sportu lub realizacją innych zainteresowań przez Małoletnich, lub z
opieką nad nimi w rozumieniu Ustawy;
3) Parafii lub Organizatorze – należy pod tymi pojęciami rozumieć Parafię
p.w. Podwyższenia Krzyża Świętego w Janowicach jako podmiot prowadzący
działalność na rzecz Małoletnich w rozumieniu Ustawy i wprowadzający niniejsze
Standardy;
4) Personelu Parafii – należy pod tym pojęciem rozumieć wszystkie osoby, przy
pomocy których Parafia wykonuje działalność na rzecz Małoletnich, niezależnie od
tego, na podstawie jakiego tytułu prawnego jest ona wykonywana;
5) Małoletnich – należy pod tym pojęciem rozumieć osoby, które nie ukończyły 18
roku życia.
IV. Zasady zapewniające bezpieczne relacje między Małoletnim a Personelem Parafii
1. Bezpieczne relacje między Małoletnim a Personelem Parafii oparte są na następujących
zasadach ogólnych:
1) Podstawą relacji między Małoletnim a Personelem Parafii, zarówno osobistej,
wspólnotowej, jak i podejmowanej za pomocą środków nawiązywania kontaktu,
jest troska o prawdziwe dobro duchowe, psychiczne i fizyczne, a także
respektowanie niezbywalnego prawa do poszanowania godności i potrzeba
zagwarantowania bezpieczeństwa;
2) Personel Parafii jest obdarzony zaufaniem i wsparciem przełożonych. Ochrona
Małoletnich nie może polegać na prewencyjnej, motywowanej bojaźnią, rezygnacji
ze znanych lub nowych form duszpasterstwa i edukacji lub zaniechania
podejmowania relacji z Małoletnimi. Organizator zachęca Personel Parafii do
korzystania z dostępnych form ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej;
3) Personel Parafii może być zobowiązany do jednoczesnego podporządkowania się
niniejszym Standardom oraz standardom ochrony Małoletnich obowiązującym w
podmiocie, w którym, lub wspólnie z którym prowadzi działalność. W sytuacji
kolizji treści standardów, Personel Parafii zobowiązany jest nadać pierwszeństwo
stosowania Standardom obowiązującym w Parafii.
4) Wobec Personelu Parafii, przed dopuszczeniem do działalności na rzecz
Małoletnich, Parafia wykonuje obowiązki, o których mowa w art. 21 Ustawy, w
szczególności weryfikuje kandydatów do prowadzenia działalności na rzecz
Małoletnich w Rejestrze Sprawców Przestępstw na tle Seksualnym oraz gromadzi
dokumentację przedstawianą przez ww. kandydatów.
5) Parafia, zgodnie z przepisami obowiązującego prawa kanonicznego i państwowego
oraz wymogami kultury właściwej tradycji katolickiej, zabrania Personelowi Parafii
stosowania wszelkich form przemocy i naruszania godności oraz dóbr osobistych
Małoletnich, a także podejmowania wszystkiego, co może prowadzić do takiego
naruszenia, a nawet do wywołania podejrzenia lub wrażenia tego typu.
6) Dobro Małoletniego w wymiarze duchowym jest chronione przez Parafię zakazem
kierowania życiem duchowym drugiego człowieka niezgodnie z nauczaniem i
tradycją Kościoła Katolickiego.
7) Personel Parafii prowadząc działalność na rzecz Małoletnich obowiązany jest
informować Małoletnich i ich rodziców lub opiekunów prawnych o tym, kto jest
Organizatorem danej działalności. Informacja powinna zawierać jednoznaczną
identyfikację Organizatora i wskazanie, że jest nim Parafia. W razie prowadzenia
działalności współorganizowanej z innymi podmiotami, Personel Parafii
obowiązany jest przy nawiązywaniu współpracy sprawdzać, czy dany podmiot
posiada własne standardy ochrony Małoletnich w rozumieniu Ustawy i czy
informacja o współorganizowaniu danej działalności zawarta jest w materiałach
informacyjnych przeznaczonych dla Małoletnich oraz ich rodziców lub opiekunów
prawnych.
8) Personel Parafii jest zobowiązany ze szczególną uwagą, poszanowaniem i
sprawiedliwością traktować własność materialną Małoletnich oraz wspólną, nie
dopuszczając do jej niszczenia, kradzieży, wyłudzania lub przeznaczania na inne niż
założone cele.
9) Personel Parafii zarządzający dobrami kościelnymi ma obowiązek utrzymywania ich
w stanie, który zapewnia pełne bezpieczeństwo korzystających z nich Małoletnim.
2. Zasady komunikacji z Małoletnimi, ich rodzicami lub opiekunami Małoletnich określa się
następująco:
1) O ile umożliwia to sytuacja, Personel Parafii powinien nadawać pierwszeństwo
relacjom osobowym w stosunku do relacji podejmowanych za pomocą innych
środków komunikacji, np. elektronicznej.
2) W prowadzeniu korespondencji z Małoletnimi w jakiejkolwiek formie (rozumianej
jako nawiązywanie kontaktu innego niż osobisty) zalecana jest ostrożność i, o ile to
możliwe, korzystanie z kont i numerów służbowych.
3. Kontakt fizyczny (cielesny) pomiędzy Personelem Parafii, a Małoletnim, dozwolony jest
wyłącznie wtedy, gdy:
1) wymaga tego ochrona zdrowia lub życia Małoletniego,
2) jest związany ze zgodnym z liturgią Kościoła sprawowaniem świętych obrzędów
oraz przyjętymi społecznie i przez prawo Kościoła godziwymi moralnie obyczajami
lub powszechnie akceptowalnymi społecznie zasadami.
V. Zachowania Personelu Parafii niedozwolone wobec Małoletnich
1. Personelowi Parafii zakazuje się kierować życiem Małoletniego w wymiarze duchowym
niezgodnie z nauczaniem i tradycją Kościoła Katolickiego.
2. Personelowi Parafii zabrania się wobec Małoletnich stosowania przemocy psychicznej i
emocjonalnej w postaci m. in.:
1) psychomanipulacji;
2) naruszania dobrego imienia;
3) pomawiania;
4) składania fałszywych oskarżeń;
5) stalkingu (uporczywego nękania innej osoby w rozumieniu art. 190a § 1 k.k.);
6) gorszenia złym przykładem;
7) uzależniania emocjonalnego;
8) szantażowania;
9) grożenia;
10) powoływania się na wpływy, z zastrzeżeniem, że nie dotyczy to odwoływania do
się do autorytetu dydaktycznego, wychowawczego lub moralnego innych osób
wchodzących w skład Personelu Archidiecezji Krakowskiej;
11) wymuszania decyzji;
12) intryg;
13) uwodzenia;
14) izolowania od innych;
15) złego traktowania ze względu na narodowość, rasę, płeć, wygląd, wykształcenie,
poglądy polityczne, niepełnosprawność, szczególne potrzeby edukacyjne lub
przymioty osobowości;
16) tworzenia środowisk o charakterze sekty;
17) faworyzowania i bezzasadnego obdarowywania upominkami lub środkami
materialnymi oraz przyjmowania ich;
18) nieuzasadnionych żądań finansowych;
19) namawiania do łamania prawa państwowego lub kanonicznego;
20) nieproporcjonalnego do winy oraz nieprzewidzianego w statutach karania i
naznaczania pozasakramentalnych pokut;
21) poniżania;
22) wyśmiewania;
23) nieuzasadnionej krytyki;
24) upokarzania;
25) udzielania pomocy nieadekwatnej do potrzeb bliźniego;
26) stawiania wymagań ponad możliwości oraz kompetencje;
27) braku lub złej organizacji wspólnej pracy;
28) niewypełniania ważnie zawartych umów;
29) łamania przewidzianej w prawie tajemnicy duszpasterskiej;
30) niezgodnego z wewnętrznymi statutami wykluczania z życia wspólnot;
31) nieuzasadnionego zobowiązywania do zachowania tajemnicy;
32) umniejszania autorytetu przełożonych i opiekunów;
33) nierespektowania czasu wolnego i odpoczynku;
34) podejmowania kontaktu poza godzinami uznanymi za właściwe;
35) przyjmowania niedostosowanego do sytuacji, wyzywającego wyglądu zewnętrznego
lub podejmowania prowokacyjnych zachowań;
36) publicznego komentowania wyglądu zewnętrznego innych;
37) rozmów oraz podtekstów i żartów o charakterze seksualnym;
38) prezentowania i propagowania zachowań oraz postaw niezgodnych z katolicką
wizją osoby;
39) używania wulgaryzmów;
40) podnoszenia głosu bez wystarczającej przyczyny;
41) wyśmiewania rzeczy świętych;
42) prezentowania i przesyłania materiałów zawierających treści erotyczne;
pornografię, sceny przemocy lub zachowań aspołecznych;
43) podglądania, podsłuchiwania i niezgodnego z prawem wykorzystywania nagrań;
44) podszywania się pod innych, w tym kradzieży tożsamości w rozumieniu art. 190a §
2 k.k.);
45) naruszania zasad przetwarzania danych osobowych Małoletnich;
46) ukrywania stanu duchownego w złym zamiarze;
47) śledzenia połączeń internetowych, z wyłączeniem sytuacji obejmujących
wykonywanie zadań wskazanych w rozdziale VII;
48) używania danych kontaktowych osób bez zachowania kościelnych i powszechnie
obowiązujących przepisów o ochronie danych osobowych;
49) łamania tajemnicy korespondencji i tajemnicy urzędowej.
3. Personelowi Parafii zabrania się wobec Małoletnich stosowania przemocy fizycznej i
niedozwolonych form kontaktu fizycznego, m.in.:
1) przekraczania granic intymności fizycznej w postaci podejmowania jakiejkolwiek
formy kontaktu cielesnego, o ile nie wymaga tego zdrowie i życie osoby Małoletniej,
lub o ile nie jest związane ze zgodnym z liturgią Kościoła sprawowaniem świętych
obrzędów oraz przyjętymi społecznie i przez prawo Kościoła godziwymi moralnie
obyczajami;
2) stosowania jakiejkolwiek przemocy, kar cielesnych i wrogich gestów,
3) niezgodnego z obowiązującym prawem utrwalania wizerunku osób,
4) umożliwiania oraz zachęcania i dawania przykładu zachowań mających negatywny
wpływ na zdrowie lub życie, w tym palenia tytoniu, nadużywania alkoholu i
używania środków psychoaktywnych, diet, terapii lub leków niezgodnie lub bez
zalecenia lekarza oraz braku dbałości o higienę osobistą;
5) przewożenia osób środkami transportu bez posiadania odpowiednich uprawnień
oraz prowadzenia treningu sportowego bez posiadania uprawnień.
4. Personelowi Parafii zabrania się wobec Małoletnich ponadto:
1) sprawowania sakramentów świętych oraz praktykowania innych rodzajów
pobożności i modlitwy poza miejscem i formą przewidzianą do tego w przepisach
kościelnych bez zgody właściwego przełożonego;
2) zwielokrotniania i przedłużania spotkań z Małoletnimi oraz organizowania ich poza
przyjętym wcześniej harmonogramem zawierającym informacje o czasie i miejscu
spotkania bez uzasadnionej potrzeby duszpasterskiej;
3) podejmowania opieki nad Małoletnimi bez posiadania wymaganych do tego
kompetencji i umiejętności, bez dopełnienia wymagań, o których mowa w art. 21
Ustawy, a także pozostając pod wpływem alkoholu lub środków odurzających;
4) wyciągania wobec Małoletnich sprawiających trudności wychowawcze
konsekwencji dyscyplinarnych nieproporcjonalnych do przewinień
i nie wynikających z ogólnie przyjętych norm psychopedagogicznych;
5) zapraszania i przyjmowania Małoletnich w mieszkaniach duchownych, wyłączając
spotkania o charakterze rodzinnym, a także te, które są odbywane w obecności
rodziców lub opiekunów prawnych;
6) odbywania wizyt sam na sam w miejscu zamieszkania i pobytu Małoletniego,
wyłączając wizyty o charakterze rodzinnym, wizyty za wiedzą i zgodą rodziców lub
opiekunów prawnych oraz wynikające ze spełniania powierzonych zgodnie z
prawem obowiązków wychowawczych;
7) przewożenia Małoletnich własnym środkiem transportu poza sytuacją relacji
rodzinnych, potrzebą wykonywania zleconych obowiązków wychowawczych,
posiadania pisemnej zgody rodziców lub opiekunów prawnych lub poza
okolicznościami wymagającymi ochrony życia lub zdrowia Małoletniego;
8) uprawiania z Małoletnim indywidualnych form sportu i rekreacji, jeśli nie jest to
związane z oficjalnie prowadzonym treningiem sportowym lub nie występuje za
pisemną zgodą rodziców bądź opiekunów prawnych;
9) zobowiązywania Małoletnich do zachowania tajemnicy poza wypadkiem tajemnicy
spowiedzi lub innym przewidzianym w prawie;
10) prowadzenia rozmów na tematy związane z dojrzewaniem i płciowością lub
doświadczeniami w tej dziedzinie, wykraczających poza przewidziane dla danego
wieku zatwierdzone programy edukacyjne, wychowawcze i formacyjne, a także
poza potrzebą wynikającą z warunków sprawowania sakramentu pokuty z
zachowaniem właściwych norm;
11) dzielenia się z Małoletnim wiedzą o własnych doświadczeniach w dziedzinie
seksualności, a także zachowań aspołecznych i stanowiących wykroczenia przeciw
prawu kanonicznemu i państwowemu;
12) namawiania osób Małoletnich do podjęcia wobec innych osób czynności
zabronionych niniejszymi Standardami;
13) utrwalania wizerunku Małoletnich bez zgody ich rodziców bądź opiekunów
prawnych poza wypadkami przewidzianymi w prawie,
14) poza wypadkiem zagrożenia zdrowia lub życia asystowania Małoletnim w ich
czynnościach natury osobistej, a także o ile Małoletni jest w stanie obyć się bez ich
pomocy;
15) uniemożliwiania rodzicom i opiekunom prawnym wglądu w treści oraz formy pracy
duszpasterskiej i wychowawczej z Małoletnimi.
5. Personelowi Parafii zabrania się w korespondencji z Małoletnim:
1) uzyskiwania indywidualnych adresów i numerów telefonu Małoletnich bez zgody
ich rodziców bądź opiekunów prawnych;
2) namawiania Małoletniego do ukrywania bądź kasowania zawartości
korespondencji;
3) udostępniania Małoletnim bez ważnej przyczyny osobistych środków komunikacji,
takich jak połączenia internetowe, telefony i urządzenia mobilne, itp.
4) podejmowania bez uzasadnionej przyczyny zbyt częstych kontaktów
korespondencyjnych z Małoletnimi;
5) podejmowania tematów związanych z dziedzinami pozostającymi w sprzeczności z
nauką kościoła katolickiego, niedostosowanymi do wieku i dojrzałości Małoletnich;
6) podejmowania kontaktów z Małoletnimi w godzinach późnowieczornych i
wczesnorannych, poza wypadkiem zagrożenia zdrowia lub życia bądź posiadania
zgody rodziców lub opiekunów prawnych.
6. Stawianie Małoletnim przez Personel Parafii wymagań zgodnych co do treści i formy
z powszechnie obowiązującymi przepisami prawa, metodami pedagogicznymi oraz nauką
Kościoła Katolickiego, a także przedstawianie możliwych konsekwencji braku
zastosowania się do postawionych wymagań, nie stanowi zachowania niedozwolonego
w rozumieniu ust. 2 pkt 2-3, 8-9, 21, 24.
7. Wykonywanie przez Personel Parafii zgodnych z powszechnie obowiązującymi przepisami
prawa obowiązków związanych z opieką nad Małoletnimi, nie stanowi zachowania
niedozwolonego w rozumieniu ust. 2 pkt 11, 14, 24, 33-34.
VI. Wymogi dotyczące bezpiecznych relacji między Małoletnimi
1. Personel Parafii winien tak organizować działalność na rzecz Małoletnich, aby
minimalizować wszelkie ryzyka zaistnienia sytuacji, mogących zagrozić bezpieczeństwu
Małoletniego. W szczególności:
1) Personelowi Parafii nie wolno pozostawiać Małoletniego powierzonego opiece bez
nadzoru;
2) Personelowi Parafii nie wolno tolerować lub pozostawiać bez reakcji
niedozwolonych lub niewłaściwych zachowań Małoletniego wobec innych
Małoletnich;
3) Personel Parafii winien zachowywać szczególną troskę wobec potrzeb Małoletnich
z niepełnosprawnością lub szczególnymi potrzebami edukacyjnymi.
2. Małoletni, uczestnicząc w działalności prowadzonej przez Parafię na jego rzecz, powinien:
1) zapoznać się w Wersją Skróconą niniejszych Standardów;
2) bezwzględnie przestrzegać poleceń Personelu Parafii, o ile są one zgodne z prawem;
3) przestrzegać warunków stawianych przez Parafię, związanych z jej działalnością;
4) zachowywać kulturę osobistą i przestrzegać zasad współżycia społecznego w
relacjach z Personelem Parafii oraz innymi Małoletnimi.
VII. Zasady korzystania z urządzeń elektronicznych z dostępem do sieci Internet
przez Personel Parafii oraz przez Małoletnich, procedury ochrony Małoletnich
przed treściami szkodliwymi i zagrożeniami w sieci Internet oraz utrwalonymi
w innej formie
1. Urządzenia elektroniczne z dostępem do sieci Internet, stanowiące własność Parafii i
udostępniane Personelowi Parafii lub Małoletnim, powinny być wyposażone w
zabezpieczenia chroniące je przed złośliwym oprogramowaniem oraz dostępem do treści
szkodliwych dla Małoletnich.
2. Parafia zapewnia dostęp do sieci Internet za pośrednictwem operatora oferującego
bezpieczny, uwierzytelniany do niego dostęp.
3. Parafia podejmuje działania zabezpieczające Małoletnich przed dostępem do treści w sieci
Internet, które mogą stanowić zagrożenie dla ich prawidłowego rozwoju.
4. Na urządzeniach elektronicznych z dostępem do sieci Internet, stanowiących własność
Parafii, powinno być instalowane i aktualizowane oprogramowanie zabezpieczające. Parafia
zachęca Personel Parafii oraz Małoletnich, korzystających z prywatnych urządzeń
z dostępem do sieci Internet, do używania ich w sposób bezpieczny i korzystania z narzędzi
chroniących przed cyberprzestępczością.
5. Procedura ochrony Małoletnich przed treściami szkodliwymi i zagrożeniami w sieci
Internet jest następująca:
1) Parafia, w ramach prowadzonej działalności na rzecz Małoletnich, prowadzi
działania wychowawcze i edukujące odnośnie istnienia w sieci Internet treści
szkodliwych oraz innych zagrożeń.
2) Personel Parafii, w przypadku korzystania przez Małoletniego ze sprzętu
stanowiącego własność Parafii, czuwa nad korzystaniem z tego sprzętu i monitoruje
działanie zabezpieczeń, o których mowa w ust. 1-4 zd. 1.
3) Personel Parafii zwraca uwagę Małoletniemu, korzystającemu z prywatnego
urządzenia z dostępem do sieci Internet, na zagrożenia z tym związane oraz ryzyko
kontaktu z treściami szkodliwymi.
4) W razie ujawnienia przez Personel Parafii kontaktu Małoletniego z treściami
szkodliwymi:
a) na sprzęcie stanowiącym własność Parafii – Personel Parafii natychmiast
zaprzestaje udostępniania Małoletniemu danej jednostki sprzętu
i przekazuje go do uprawnionego podmiotu celem zweryfikowania
prawidłowości działania zabezpieczeń, o których mowa w ust. 1-4 zd. 1.
b) na sprzęcie prywatnym Małoletniego – Personel Parafii zwraca uwagę
Małoletniemu na zagrożenia związane z ekspozycją na takie treści i zaleca
zaprzestanie takiego zachowania, a także, stosownie do oceny skali i
powagi zagrożenia niezwłocznie, zawiadamia o nim rodziców lub
opiekunów Małoletniego.
5) W razie ujawnienia przez Personel Parafii poważnych zagrożeń, związanych z
korzystaniem przez Małoletniego z prywatnego urządzenia elektronicznego z
dostępem do sieci Internet, Personel Parafii może żądać od rodziców lub
opiekunów Małoletniego wyegzekwowania zaprzestania korzystania z danego
urządzenia w czasie, gdy Małoletni jest odbiorcą działalności Parafii. Brak
zastosowania się do powyższego żądania może stanowić podstawę zaprzestania
prowadzenia działalności przez Parafię na rzecz danego Małoletniego.
6. Procedura ochrony Małoletnich przed treściami szkodliwymi i zagrożeniami utrwalonymi
w formie innej niż w sieci Internet jest następująca:
1) Personel Parafii, zarządzający mieniem wykorzystywanym do prowadzenia
działalności na rzecz Małoletnich jest odpowiedzialny za sprawdzanie stanu tego
mienia, utrzymywanie go w czystości i porządku. W szczególności konieczne jest
regularne:
a) sprawdzanie przestrzeni, gdzie prowadzona jest działalność na rzecz
Małoletnich pod kątem obecności nośników treści szkodliwych
i usuwanie ich;
b) ustalanie, w razie pojawienia się treści szkodliwych, przyczyn i osób
odpowiedzialnych za ich rozpowszechnianie;
c) zabezpieczanie przestrzeni przeznaczonej na działalność na rzecz
Małoletnich przed niekontrolowanym dostępem osób postronnych.
2) Personel Parafii, prowadzący działalność na rzecz Małoletnich w przestrzeni
publicznej lub prywatnej, ale niebędącej własnością Parafii, winien tak ją
organizować, aby nie narażać Małoletnich na ekspozycję na treści szkodliwe oraz
inne zagrożenia.
3) W razie nieprzewidzianego pojawienia się kontaktu z treściami szkodliwymi lub
innego zagrożenia Małoletnich, Personel Parafii winien natychmiastowo reagować,
chroniąc Małoletnich przed ekspozycją na taki kontakt i minimalizując ryzyka z nią
związane.
4) Personel Parafii, stosownie do okoliczności oraz kierując się zasadami dobrego
wychowania, umiaru i taktu, może podjąć z Małoletnimi rozmowę na temat
zdarzenia, wyjaśniając przyczynę podjętej interwencji oraz powody, dla których
dane treści stanowią zagrożenie, przed którym Małoletni muszą być chronieni.
5) Zasada, o której mowa w pkt 4, winna być stosowana z uwzględnieniem wieku
Małoletniego i właściwych temu wiekowi środków oraz potrzeb wychowawczych.
VIII. Zachowania niedozwolone Małoletnich wobec siebie i wobec Personelu Parafii
Małoletniemu, w czasie korzystania z działalności organizowanej na jego rzecz przez Parafię, bezwzględnie zabrania się:
1) łamania powszechnie obowiązujących przepisów prawa, prawa kanonicznego,
niniejszych Standardów, regulaminów korzystania z przestrzeni, w których
realizowana jest działalność na rzecz Małoletnich oraz innych regulacji
wewnętrznych Parafii, z którymi Małoletni został zapoznany;
2) używania ubioru lub ozdób w sposób mogący zagrażać zdrowiu lub życiu
Małoletniego lub osób postronnych;
3) ubierania się w sposób nieadekwatny do okoliczności, w tym:
a. wyzywający, polegający na nadmiernym wyeksponowaniu części ciała;
b. wskazujący na przynależność do grup lub subkultur aprobujących styl życia
niezgodny z prawem, nauką Kościoła i zasadami współżycia społecznego lub
aprobujący działalność takich grup;
4) posiadania niebezpiecznych lub niezabezpieczonych narzędzi, mogących być
źródłem przypadkowego lub celowego zranienia;
5) pozostawiania mienia prywatnego Małoletniego bez nadzoru;
6) palenia tytoniu, papierosów elektronicznych oraz innych substancji o podobnym
charakterze;
7) spożywania alkoholu, zażywania substancji psychoaktywnych oraz innych
substancji o podobnym charakterze;
8) przebywania w stanie nietrzeźwości lub odurzenia;
9) niestosowania się do zgodnych z prawem poleceń Personelu Parafii;
10) rozpowszechniania wśród innych Małoletnich treści szkodliwych i narażania ich na
inne zagrożenia;
11) psychomanipulacji wobec Personelu Parafii i innych Małoletnich;
12) naruszania dobrego imienia Personelu Parafii lub innego Małoletniego;
13) pomawiania Personelu Parafii lub innego Małoletniego;
14) składania fałszywych oskarżeń przeciwko Personelowi Parafii lub innemu
Małoletniemu;
15) stalkingu (uporczywego nękania Personelu Parafii lub innego Małoletniego w
rozumieniu art. 190a § 1 k.k.);
16) gorszenia innego Małoletniego złym przykładem;
17) uzależniania emocjonalnego Personelu Parafii lub innego Małoletniego;
18) szantażowania Personelu Parafii lub innego Małoletniego;
19) grożenia Personelowi Parafii lub innemu Małoletniemu;
20) powoływania się na wpływy, z zastrzeżeniem, że nie dotyczy to odwoływania się do
autorytetu Personelu Parafii lub Personelu Archidiecezji Krakowskiej;
21) wymuszania decyzji na Personelu Parafii lub innym Małoletnim;
22) uwodzenia Personelu Parafii lub innego Małoletniego;
23) izolowania innego Małoletniego od grupy;
24) złego traktowania Personelu Parafii lub innego Małoletniego ze względu na
narodowość, rasę, płeć, wygląd, wykształcenie, poglądy polityczne,
niepełnosprawność, szczególne potrzeby edukacyjne lub przymioty osobowości;
25) tworzenia z Personelem Parafii lub innymi Małoletnimi środowisk o charakterze
sekty;
26) bezzasadnego obdarowywania upominkami lub środkami materialnymi Personelu
Parafii;
27) namawiania Personelu Parafii lub innego Małoletniego do łamania prawa
państwowego lub kanonicznego;
28) poniżania Personelu Parafii lub innego Małoletniego;
29) wyśmiewania Personelu Parafii lub innego Małoletniego;
30) nieuzasadnionej krytyki Personelu Parafii lub innego Małoletniego;
31) upokarzania Personelu Parafii lub innego Małoletniego;
32) udzielania pomocy nieadekwatnej do potrzeb bliźniego;
33) stawiania innemu Małoletniemu wymagań ponad możliwości oraz kompetencje;
34) braku lub złej organizacji wspólnej pracy;
35) niewypełniania ważnie zawartych umów;
36) nieuzasadnionego zobowiązywania do zachowania tajemnicy;
37) umniejszania autorytetu przełożonych i opiekunów wobec Personelu Parafii lub
innego Małoletniego;
38) nierespektowania czasu wolnego i odpoczynku Personelu Parafii i innego
Małoletniego;
39) podejmowania kontaktu z Personelem Parafii lub innym Małoletnim poza
godzinami uznanymi za właściwe;
40) wyzywającego wyglądu zewnętrznego lub podejmowania prowokacyjnych
zachowań;
41) publicznego komentowania wyglądu zewnętrznego innych;
42) rozmów oraz podtekstów i żartów o charakterze seksualnym;
43) prezentowania i propagowania zachowań oraz postaw niezgodnych z katolicką
wizją osoby;
44) używania wulgaryzmów;
45) podnoszenia głosu bez wystarczającej przyczyny;
46) wyśmiewania rzeczy świętych;
47) prezentowania i przesyłania materiałów zawierających treści erotyczne, pornografię,
sceny przemocy lub zachowań aspołecznych;
48) podglądania, podsłuchiwania i niezgodnego z prawem wykorzystywania nagrań;
49) podszywania się pod innych, w tym kradzieży tożsamości w rozumieniu art. 190a §
2 k.k.;
50) śledzenia połączeń internetowych Personelu Parafii lub innego Małoletniego;
51) używania danych kontaktowych osób bez zachowania kościelnych i państwowych
przepisów o ochronie danych osobowych;
52) łamania tajemnicy korespondencji;
53) przekraczania granic intymności fizycznej w postaci podejmowania jakiejkolwiek
formy kontaktu cielesnego z Personelem Parafii lub innym Małoletnim, o ile nie
wymaga tego zdrowie i życie osoby, oraz przyjętymi społecznie i przez prawo
Kościoła godziwymi moralnie obyczajami;
54) stosowania jakiejkolwiek przemocy, kar cielesnych i wrogich gestów;
55) niezgodnego z obowiązującym prawem utrwalania wizerunku osób;
56) umożliwiania oraz zachęcania i dawania przykładu zachowań mających negatywny
wpływ na zdrowie lub życie, w tym palenia tytoniu, nadużywania alkoholu i
używania środków psychoaktywnych, diet, terapii lub leków niezgodnie lub bez
zalecenia lekarza oraz braku dbałości o higienę osobistą.
IX. Odpowiedzialność Personelu Parafii za naruszenie Standardów
1. Personel Parafii zatrudniony na podstawie umów o pracę, za naruszenie obowiązków
wynikających z niniejszych Standardów ponosi odpowiedzialność porządkową na
podstawie art. 108 Kodeksu pracy.
2. Osoby wchodzące w skład Personelu Parafii, pełniące posługę kapłańską na podstawie
przepisów prawa kanonicznego, za naruszenie obowiązków wynikających z niniejszych
Standardów podlegają odpowiedzialności i sankcjom przewidzianym w Kodeksie Prawa
Kanonicznego;
3. Personel Parafii zatrudniany na podstawie umów cywilnoprawnych, za naruszenie
obowiązków wynikających z niniejszych Standardów, ponosi odpowiedzialność wynikającą
z treści zawartych umów. Osoby odpowiedzialne za zawieranie umów cywilnoprawnych w
imieniu Organizatora, zobowiązane są do zamieszczania w nich klauzul obejmujących:
1) Zapoznanie się z niniejszymi Standardami oraz złożenie oświadczenia
o bezwzględnym obowiązku ich stosowania;
2) Odpowiedzialność za naruszenie niniejszych Standardów;
3) Możliwość natychmiastowego rozwiązania danej umowy z powodu naruszenia
niniejszych Standardów.
4. Niezależnie od odpowiedzialności określonej w ust. 1-4, jeżeli naruszenie obowiązków
wynikających z niniejszych Standardów stanowi jednocześnie naruszenie powszechnie
obowiązujących przepisów prawa lub prawa kanonicznego, Parafia ma obowiązek
współpracować z właściwymi organami państwowymi i kościelnymi.
X. Odpowiedzialność Małoletniego za naruszenie Standardów
1. Parafia może, wobec Małoletniego, który naruszył obowiązki wynikające z niniejszych
Standardów, zaprzestać prowadzenia działalności na jego rzecz. W takiej sytuacji Personel
Parafii wzywa rodzica lub opiekuna prawnego Małoletniego i przekazuje mu Małoletniego
informując o przyczynie podjęcia takiego działania. W zależności od charakteru konkretnej
działalności prowadzonej na rzecz Małoletniego przez Parafię, Personel Parafii niezależnie
od powyższego zobowiązany jest dopełnić również innych obowiązków, wynikających
z regulaminów lub umów dotyczących danej działalności.
2. Jeżeli naruszenie przez Małoletniego obowiązków wynikających z niniejszych Standardów
stanowi jednocześnie naruszenie powszechnie obowiązujących przepisów prawa, Parafia
zobowiązana jest współpracować z właściwymi organami państwowymi i kościelnymi.
XI. Zasady i procedura podejmowania interwencji w sytuacji podejrzenia krzywdzenia lub posiadania informacji o krzywdzeniu Małoletniego
1. Personel Parafii, który uzyskał uzasadnione podejrzenie, że Małoletni był lub jest
krzywdzony w związku z działalnością prowadzoną na jego rzecz przez Parafię, lub poza
działalnością Parafii, zobowiązany jest niezwłocznie zawiadomić o tym fakcie osobę
wskazaną w rozdziale XIII.
2. Zawiadomienie, o którym mowa w ust. 1, powinno zawierać co najmniej:
1) Dane osoby (osób) zawiadamiającej, w tym imię, nazwisko, adres do
korespondencji, stanowisko i nr telefonu kontaktowego;
2) Dane Małoletniego, którego dotyczy zawiadomienie, w tym informację, czy jest on
osobą z niepełnosprawnością lub specjalnymi potrzebami edukacyjnymi;
3) Zwięzły opis krzywdzenia, z uwzględnieniem charakteru krzywdy (psychiczna,
fizyczna, duchowa), miejsca i czasu, w którym krzywdzenie miało miejsce, osób
podejrzanych;
4) Wskazanie osób, które mogą mieć dodatkowe informacje w sprawie lub innych
dowodów krzywdzenia;
5) Podpis zawiadamiającego.
3. Zawiadomienie należy sporządzić na piśmie i przekazać w zaklejonej kopercie z dopiskiem
„do rąk własnych”. W przypadkach nagłych, zawiadomienie pisemne należy poprzedzić
kontaktem telefonicznym lub mailowym; osoba wskazana w rozdziale XIII może podjąć
decyzję o potrzebie osobistego kontaktu z zawiadamiającym.
XII. Zasady ustalania planu wsparcia Małoletniego po ujawnieniu krzywdzenia.
1. Osoba wskazana w rozdziale XIII, po otrzymaniu zawiadomienia, o którym mowa w
rozdziale XI, bada jego treść, zasięgając stosownie do potrzeb opinii prawnych lub opinii
innych specjalistów.
2. W razie potwierdzenia lub uprawdopodobnienia przypadku krzywdzenia, osoba wskazana
w rozdziale XIII niezwłocznie ustala plan wsparcia Małoletniego i utrwala go na piśmie w
formie dokumentu (przez formę pisemną należy również rozumieć dokument sporządzony
w postaci elektronicznej opatrzony kwalifikowanym podpisem elektronicznym),
obejmującego co najmniej:
1) Datę rejestracji zawiadomienia;
2) Opis ujawnionego przypadku krzywdzenia;
3) Imię, nazwisko, adres i numer kontaktowy:
a. Małoletniego;
b. Rodziców lub opiekunów prawnych Małoletniego;
c. Pełnomocnika, jeżeli został ustanowiony.
4) Informację czy krzywdzenie może wiązać się z odpowiedzialnością
odszkodowawczą Parafii lub karną Personelu Parafii;
5) Informację, czy Małoletni jest osobą z niepełnosprawnością lub specjalnymi
potrzebami edukacyjnymi;
6) Rodzaj korespondencji, jaka ma zostać skierowana do organów ścigania, sądów lub
organów administracji publicznej w związku z ujawnionym krzywdzeniem;
7) Rodzaj wsparcia, który zaoferowano w danym przypadku skrzywdzenia
Małoletniego (np. instytucjonalne, duchowe, materialne);
8) Rodzaj wsparcia, który wybrano, wymiar i harmonogram jego realizacji;
9) Podpis osoby sporządzającej plan.
3. Osoba wskazana w rozdziale XIII niezwłocznie zawiadamia władze Archidiecezji
Krakowskiej o potwierdzeniu lub uprawdopodobnieniu każdego przypadku krzywdzenia
Małoletniego.
XIII. Osoby odpowiedzialne za przyjmowanie zgłoszeń o zdarzeniach zagrażających
Małoletniemu i udzielanie mu wsparcia, a także odpowiedzialne za realizację
procedur określonych w rozdziałach XIV i XV
1. Osobą odpowiedzialną za przyjmowanie zgłoszeń, o których mowa w rozdziale XI,
udzielanie wsparcia, o którym mowa w rozdziale XII, przyjmowanie zgłoszeń o innych
zdarzeniach zagrażających Małoletniemu, a także za realizację procedur określonych
w rozdziałach XIV i XV, jest osoba zajmująca stanowisko Delegata do spraw Ochrony
Dzieci i Młodzieży w Archidiecezji Krakowskiej.
2. W razie nieobecności osoby wskazanej w ust. 1, jest ona zastępowania przez osobę
zajmującą stanowisko Delegatki do spraw Ochrony Dzieci i Młodzieży w Archidiecezji
Krakowskiej.
3. Osoba wskazana w ust. 1 wykonuje swoje zadania wraz z osobą wskazaną w ust. 2, w
szczególności może powierzyć jej prowadzenie sprawy, która ze względu na swoją specyfikę
wymaga prowadzenia przez osobę tej samej płci, co pokrzywdzony Małoletni.
4. Dane kontaktowe osób wskazanych w ust. 1:
1) [email protected], telefon: 724 150 800;
2) [email protected], telefon: 512 339 339
XIV. Procedura składania zawiadomień o podejrzeniu popełnienia przestępstwa na szkodę Małoletniego
1. Osoba, o której mowa w rozdziale XIII, w sytuacji uznania, że w danej sprawie zachodzi
podejrzenie popełnienia przestępstwa na szkodę Małoletniego, może zasięgnąć opinii
prawnej, celem oceny ujawnionego zdarzenia pod kątem odpowiedzialności karnej.
2. W razie zakwalifikowania zdarzenia jako uzasadniającego podejrzenie popełnienia
przestępstwa, osoba, o której mowa w rozdziale XIII sporządza, zgodnie z wymogami
proceduralnymi, określonymi w k.p.k., zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia
przestępstwa i niezwłocznie kieruje je do organów ścigania, zachowując dowód jego
wniesienia. W sprawach nagłych zawiadomienie może być złożone ustnie, bezpośrednio
do organów ścigania; w takim przypadku jednak osoba, o której mowa w rozdziale XIII,
również zobowiązana jest do uzyskania urzędowego potwierdzenia złożenia
zawiadomienia.
3. Osoba wskazana w rozdziale XIII zobowiązana jest przy wykonywaniu swoich
obowiązków szczególnie dbać o szybkość i staranność w redagowaniu i wnoszeniu pism.
XV. Procedura zawiadamiania sądu opiekuńczego
1. Osoba, o której mowa w rozdziale XIII, po sporządzeniu planu wsparcia Małoletniego, w
sytuacji uznania, że w danej sprawie zachodzi potrzeba zawiadomienia sądu opiekuńczego,
może zasięgnąć opinii prawnej, celem oceny ujawnionego zdarzenia pod wskazanym kątem
(art. 572 k.p.c.).
2. W razie zakwalifikowania zdarzenia jako uzasadniającego zawiadomienie sądu
opiekuńczego, osoba, o której mowa w rozdziale XIII sporządza, zgodnie z wymogami
proceduralnymi, określonymi w k.p.c., zawiadomienie o zdarzeniu uzasadniającym
wszczęcie postępowania z urzędu i niezwłocznie kieruje je do sądu, zachowując dowód
jego wniesienia.
XVI. Sposób dokumentowania i zasady przechowywania ujawnionych lub zgłoszonych incydentów lub zdarzeń zagrażających dobru Małoletniego
1. Osoba wskazana w rozdziale XIII gromadzi i przechowuje dokumentację związaną z
danym przypadkiem krzywdzenia i realizacją planu wsparcia w czasie jego realizacji. Po
zakończeniu realizacji wsparcia, dokumentacja jest przekazywana do Kancelarii Kurii
Metropolitalnej (ul. Franciszkańska 3 w Krakowie) i wraz ze wszystkimi dokumentami
dotyczącymi sprawy tam przechowywana z upoważnienia Parafii. Dokumentacja
przechowywania jest w postaci papierowej i obejmuje w szczególności:
1) Zawiadomienie, o którym mowa rozdziale XI;
2) Informację o kwalifikacji zdarzenia, o której mowa w rozdziale XII ust. 1;
3) Plan wsparcia, o którym mowa w rozdziale XII ust. 2;
4) Kopię zawiadomienia, o którym mowa w rozdziale XII ust. 3;
5) Informację o realizacji planu, o którym mowa w rozdziale XII ust. 2;
6) Kopie zawiadomień wraz z dowodami złożenia, kierowanych do organów i sądów,
o których mowa w rozdziałach XIV i XV;
7) Wszelką korespondencję z rodzicami lub opiekunami Małoletniego, związaną z
danym przypadkiem krzywdzenia.
2. Postanowienia ust. 1 stosuje się odpowiednio do gromadzenia i przechowywania
dokumentacji związanej z innymi incydentami lub zdarzeniami zagrażającymi dobru
Małoletniego.
3. Parafia ma obowiązek przechowywania dokumentacji wskazanej w ust. 1 i 2 pod
wskazanym adresem, zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa państwowego i
kanonicznego.
4. Zasady przechowywania dokumentacji i przetwarzania zgromadzonych w niej danych
osobowych, określa Polityka Bezpieczeństwa Danych Osobowych obowiązująca w Parafii.
XVII. Zasady przeglądu i aktualizacji Standardów
1. Proboszcz Parafii, przygotowuje do 31 stycznia danego roku sprawozdanie za poprzedni
rok kalendarzowy, obejmujące:
1) Ilość zgłoszonych przypadków krzywdzenia Małoletnich i innych incydentów lub
zdarzeń zagrażających dobru Małoletnich;
2) Rodzaj ujawnionych zagrożeń;
3) Uwagi odnośnie funkcjonowania Standardów i efektywności procedur nimi
ustanowionych.
2. Proboszcz Parafii, po sporządzeniu sprawozdania, o którym mowa w ust. 1 oraz
zapoznaniu się z ewentualnymi innymi informacjami o stosowaniu Standardów, dokonuje
oceny funkcjonowania Standardów i może zmienić Standardy w trybie właściwym dla ich
wprowadzenia w zależności od stwierdzonych potrzeb. Wnioski z dokonanej oceny są
pisemnie dokumentowane zgodnie z art. 22c ust. 6 Ustawy i przechowywane w Kancelarii
Parafialnej.
XVIII. Osoba odpowiedzialna za przygotowanie Personelu Parafii do stosowania Standardów i zakres jej kompetencji
1. Osobą odpowiedzialną za przygotowanie Personelu Parafii do stosowania Standardów jest
Proboszcz Parafii.
2. Osoba, o której mowa w ust. 1, ma kompetencje do:
1) organizowania dla Personelu Parafii szkoleń, zarówno przy wykorzystaniu własnych
zasobów, jak i szkoleniowców z zewnątrz;
2) przygotowywania oświadczeń o zapoznaniu się ze Standardami i ich późniejszymi
aktualizacjami;
3) udostępniania Standardów zgodnie z rozdziałem XX;
4) przechowywania dokumentacji, o której mowa w rozdziale XVII ust. 2.